Συνέντευξη στον Θοδωρή Αντωνόπουλο

Συνέντευξη στον Θοδωρή Αντωνόπουλο lifo
Φωτογραφίες: Πάρις Ταβτιτιάν
Δέσποινα Κουτσούμπα Περιφερειακή σύμβουλος Αττικής εκλεγμένη με την ΑΝΤΑΡΣΥΑ και μέλος του Δ.Σ. του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων, του οποίου υπήρξε μέχρι πρόσφατα πρόεδρος, η 40χρονη, Κρητικιά την καταγωγή, είναι από τους δυναμικούς, αεικίνητους, υπερδραστήριους εκείνους ανθρώπους που δεν σηκώνουν μύγα στο σπαθί τους.
Τον τελευταίο χρόνο την είδαμε να «μονομαχεί» τηλεοπτικά με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, τον Άδωνι, τον Βορίδη, τον Πρετεντέρη, να καταγγέλλει τον Βαρδινογιάννη στο ίδιο το κανάλι του, να ασκεί κριτική στο Rethink Athens, να συγκρούεται με την Άννα Παναγιωταρέα, να κοντράρεται με το «Πρώτο Θέμα», να αμφισβητεί τα επικοινωνιακά παιχνίδια που στήθηκαν γύρω από την Αμφίπολη αλλά και τα «ξενιτεμένα» γλυπτά του Παρθενώνα αλλά και να δίνει τακτικά μικρές και μεγάλες «μάχες» στον δρόμο, συμμετέχοντας σε πορείες, διαμαρτυρίες και λοιπές συνδικαλιστικές και πολιτικές δράσεις. Αισιοδοξεί ότι η κόρη της θα μεγαλώσει σε έναν δικαιότερο κόσμο και, είτε συμφωνείς είτε διαφωνείς μαζί της, αναγνωρίζεις την καλλιέργεια, την ευφράδεια και τη συγκροτημένη επιχειρηματολογία της, ενώ σε κερδίζει με την αμεσότητα, την ευθύτητα και το πείσμα που τη διακρίνουν.

«Ναι, ήμουν από πάντα με την “ανταρσία”, και με γιώτα και με ύψιλον! Δεν θα μπορούσα να ζω διαφορετικά. Πιστεύω αυτό που λέει ο ποιητής “όποιος δεν αγωνίζεται, ζει λάθος”. Από παιδί αποστρεφόμουν την αδικία, την καταπίεση, την υποκρισία. Μου άρεσε να λέω την αλήθεια ωμή. Εντάξει, αυτό το τελευταίο δεν ήταν πάντα καλό στις προσωπικές σχέσεις, είναι όμως οδηγός ζωής! Θεωρούσα, θυμάμαι, μεγάλη αδικία το ότι οι καθηγητές ταύτιζαν τον άτακτο με τον κακό μαθητή. Άτακτος δεν σημαίνει απαραίτητα κακός – τους υπερβολικά τακτικούς να φοβάσαι.

Με την πολιτική ξεκίνησα να ανακατεύομαι από τις μαθητικές καταλήψεις του ’90-’91 στο Ηράκλειο της Κρήτης, όπου μεγάλωσα. Οι καταλήψεις εκείνες ήταν πολύ μαζικές. Ειδικά στην Κρήτη, είχαν και τη στήριξη των γονέων που ήθελαν να πέσει η κυβέρνηση Μητσοτάκη. Όταν ήρθα στην Αθήνα να σπουδάσω στη Φιλοσοφική, εντάχθηκα αμέσως στα ΕΑΑΚ. Πίστευα ότι η κινηματική, αντικαπιταλιστική Αριστερά μπορούσε να πορευτεί ενωμένη, με όλες τις αντιθέσεις της, και το 2009 με βρήκε ιδρυτικό μέλος της ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Πέντε χρόνια μετά, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ είναι ευρύτερα αναγνωρίσιμη για την τιμιότητα, το ήθος και τους αγώνες της απέναντι στο κατεστημένο πολιτικό σκηνικό. Χρειάζονται θυσίες, συγκρούσεις με συμφέροντα και νοοτροπίες, τομές αποφασιστικές. Αυτό είναι που τρομάζει, που φαίνεται ανέφικτο…

Όχι, δεν μας βρίσκω καθόλου “αιθεροβάμονες”. Οι πολίτες που συμφωνούν με πάγιες θέσεις μας, όπως η διαγραφή του χρέους, η έξοδος από Ε.Ε.-ευρώ και η εθνικοποίηση των τραπεζών, είναι πολύ περισσότεροι απ’ όσους μας ψηφίζουν. Θέλει, βέβαια, αγώνα και προσπάθεια μεγάλη αυτός ο «άλλος δρόμος» – όλοι θέλουμε μια δικαιότερη κοινωνία, πόσοι όμως είμαστε διατεθειμένοι να παλέψουμε ουσιαστικά γι’ αυτή; Χρειάζονται θυσίες, συγκρούσεις με συμφέροντα και νοοτροπίες, τομές αποφασιστικές. Αυτό είναι που τρομάζει, που φαίνεται ανέφικτο. Κι όμως, υπάρχουν πια δείγματα ότι μπορεί να συμβεί: η συνέλευση της “Κάτω Πλατείας” στο Σύνταγμα, οι λαϊκές συνελεύσεις στις γειτονιές, οι εργατικές λέσχες, οι αλληλέγγυες κινήσεις, οι απόπειρες για άμεσο εργατικό έλεγχο, όπως η Ertopen και η ΒΙΟΜΕ.

Άμεση δημοκρατία δεν σημαίνει απουσία θεσμών και δομών. Η “Βουλή των κάτω” προφανώς δεν μπορεί να λειτουργήσει σε μεγάλη κλίμακα, όμως μπορούν να υπάρξουν αντι-θεσμοί και μορφές συντονισμού των συνελεύσεων-γειτονιών και σωματείων. Όμως, τι συζητάμε, εδώ δεν έχουμε καν αστική δημοκρατία πια! Η συγκυβέρνηση λειτουργεί πραξικοπηματικά, η Βουλή ψηφίζει οποιαδήποτε “φωτογραφική” τροπολογία τής υπαγορευτεί, με μόνη έγνοια μη χάσουν τις έδρες τους οι βουλευτές, και τα συστημικά ΜΜΕ μας πιπιλάνε καθημερινά το μυαλό με την εξίσωση “εκλογές=καταστροφή”… Δεν θυμάμαι κανέναν παρόμοιο ορισμό της δημοκρατίας στην “Αγωγή του Πολίτη”!

Με τη Ρένα Δούρου στην Περιφέρεια Αττικής άλλοτε είμαστε μαζί, άλλοτε απέναντι. Όμως είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι μόνο με κινητοποιήσεις και αγώνες κερδίζονται πράγματα, από τα πιο στοιχειώδη, όπως η σωτηρία ενός πάρκου, ως τα σοβαρότερα, όπως η αντιπαράθεση με τους εργολάβους που λυμαίνονται τα σκουπίδια – όποια κι αν είναι η περιφερειακή Αρχή. Τώρα, εκλογές έπρεπε να έχουν ήδη γίνει από… προχτές! Ο Σαμαράς δεν εκφράζει καμιά κοινωνική πλειοψηφία. Ουδέποτε το έκανε – εκλέχτηκε, άλλωστε, υποστηρίζοντας ψευδώς ότι θα “έσκιζε” το Μνημόνιο. Η συγκυβέρνηση έχει γαντζωθεί στην εξουσία με νύχια και με δόντια και δεν νομίζω να πέσει με κοινοβουλευτικό τρόπο. Μόνο υπό το βάρος μαζικών κινητοποιήσεων μπορεί να υπάρξει ανατροπή του πολιτικού σκηνικού. Με τον ΣΥΡΙΖΑ διαφωνούμε σε πολλά, όπως οι φιλοευρωπαϊκές του αυταπάτες, οι ανεφάρμοστες κεϊνσιανές πολιτικές και η διαχείριση της φτώχειας που προτείνει. Θα πρέπει, ωστόσο, να αναγνωρίσω ότι είχε κάπως διαφορετικές θέσεις όταν υπήρχε κι ένα κίνημα που τον υποχρέωνε να το υπολογίσει.

Η ελπίδα είναι που συγκροτεί κίνημα, όχι η απελπισία. Δυστυχώς, όμως, έχει πια διαμορφωθεί ένα μνημονιακό “κεκτημένο”. Πόσοι σκέφτονται σήμερα ότι θα ‘πρεπε να ζουν αξιοπρεπώς κάνοντας μία μόνο δουλειά; Ότι θα έπρεπε να παίρνουν μια σύνταξη που να ανταποκρίνεται στις εισφορές που κατέβαλαν; Ποιος θυμάται ότι η αδήλωτη εργασία είναι ιδιαίτερα επιζήμια για τον ίδιο τον εργαζόμενο αλλά και τον κοινωνικό ιστό; Η Τρόικα και οι κυβερνήσεις της κατάφεραν να αλλάξουν το κοινωνικό πρότυπο, την ίδια την εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας. Και δεν εννοώ το τέλος της πλασματικής μας ευμάρειας αλλά την καταστρατήγηση στοιχειωδών εργασιακών και ανθρώπινων δικαιωμάτων. Φτάσαμε να θεωρούμε φυσικό να πλουτίζουν οι πλούσιοι και να φτωχαίνουν οι φτωχοί.

Πραγματική κοινωνική ευημερία είναι να διαθέτουμε όλοι στέγη, πρόνοια, περίθαλψη, παιδικούς σταθμούς, περιβάλλον, πολιτισμό, δικαιώματα. Όχι, δεν κοστίζει πολύ όλο αυτό, αρκεί ο πλούτος που παράγεται να μη συγκεντρώνεται σε ελάχιστα χέρια. Αν βάλεις την απώλεια δημόσιων εσόδων από τη μείωση της φορολόγησης των μεγάλων επιχειρήσεων όλα αυτά τα χρόνια, συν τις μίζες, βρίσκεις γιατί χρειάστηκαν τόσα δάνεια, τόκοι και χρεολύσια. Όχι, στη μεγάλη μας πλειονότητα δεν ζούσαμε σπάταλα, απλώς αξιοπρεπώς, και πάντοτε πληρωνόμασταν λιγότερο απ’ όσο δουλεύαμε. Δεν την μπορώ την αυτοενοχοποίηση! Σου λένε: πήρες αυτοκίνητο με δάνειο. Μα, όταν δούλευαν δύο άνθρωποι σε ένα σπίτι, δεν έπρεπε να μπορούν να αγοράσουν ένα αυτοκίνητο;

Η συνδικαλιστική μου θητεία τόσο στην ΑΔΕΔΥ όσο και στον Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων επιβεβαίωσε την πεποίθησή μου ότι στόχος του συνδικαλισμού πρέπει να είναι να αλλάζει ανθρώπους και αντιλήψεις. Ο ΣΕΑ ειδικά ποτέ δεν είχε στείρα αιτήματα τύπου ο “μισθός και η θεσούλα μου να ‘ναι καλά”, υπήρχε πραγματικό ενδιαφέρον για την πολιτιστική κληρονομιά, τη διάδοση και την πρόσληψή της. Σε αυτό σίγουρα θα μπορούσαν να συνδράμουν σημαντικά ευρήματα, όπως αυτό της Αμφίπολης, αντ’ αυτού όμως στήθηκε ένα επικοινωνιακό παιχνίδι. Κι ενώ όλοι οι προβολείς της δημοσιότητας είναι στραμμένοι εκεί, άλλες, επίσης σημαντικές αρχαιότητες ρημάζουν από την εγκατάλειψη ή καταστρέφονται για τις ανάγκες μεγάλων έργων – τότε θεωρούνται “εμπόδια στην ανάπτυξη”. Για το κομμάτι της βυζαντινής Θεσσαλονίκης στον υπό κατασκευή σταθμό του μετρό στη Βενιζέλου π.χ., που ενάμιση χρόνο τώρα παλεύουμε να διατηρηθεί, κανένα δελτίο Τύπου δεν βγήκε από το ΥΠ.ΠΟ., ούτε η “υπερπατριωτική” πολιτική ηγεσία συγκινήθηκε. Έχουμε έτσι μνημεία δύο ταχυτήτων, όπως και αντίστοιχα πολίτες!

Έγινε, έτσι, η Αμφίπολη μια “χαμένη ευκαιρία”. Εντάχθηκε σε ένα ιδιότυπο σταρ-σίστεμ όπου πρώτιστα ενδιαφέρει η ταυτότητα του νεκρού που φιλοξενεί το μνημείο, όχι η σημασία του για την κοινωνία που το ανέγειρε. Μας παρουσίασαν μια σειρά βεβαιότητες και θέσφατα με γλώσσα επιστημονικοφανή, ενώ η επιστημονική διαδικασία προχωρά με ερωτήματα, συγκρίσεις και αναλυτική μελέτη των υλικών κατάλοιπων, όχι με τηλεοπτικά σόου. Αντί να μοιραζόμαστε με το κοινό τα ερωτήματα της έρευνας και τη λογική διαδικασία που οδηγεί στην εξαγωγή συμπερασμάτων, μας υπαγορεύεται μια μεταφυσική εικόνα του μνημείου και των “μάγων” αρχαιολόγων που εργάζονται σε αυτό με την αγαστή συνδρομή πολιτικών προϊσταμένων και φιλοκυβερνητικών δημοσιογράφων. Όμως οι αρχαίοι δεν ήταν θεοί μήτε εξωγήινοι, ήταν άνθρωποι σαν εμάς, με παρόμοιες ανάγκες κι αγωνίες. Η ιστορία τους είναι οι λύσεις που μπόρεσαν να δώσουν σε αυτά τα προβλήματα και, αν κάτι μας διδάσκει η μελέτη της, είναι πως καμία κοινωνική δομή, όσο κραταιά κι αν φαίνεται, δεν διαρκεί αιώνια – το ανίκητο μιας εποχής είναι το παρελθόν μιας άλλης.

Δεν καταλαβαίνω από πού προέκυψε ότι η επιστολή των 140 αρχαιολόγων κατά της στοχοποίησης επιστημονικών απόψεων, την οποία συνυπέγραψα, αφορούσε την Κ. Περιστέρη. Καμία σχέση. Φταίει μάλλον ο Γ. Πρετεντέρης που βγήκε και είπε «140 αρχαιολόγοι κατά της Περιστέρη», ενώ η επιστολή αφορούσε τη μέσω των ΜΜΕ στόχευση κάθε γνώμης διαφορετικής από την επίσημη.

Αν θέλω να γυρίσουν τα μάρμαρα του Παρθενώνα; Καταρχάς, δεν είναι “μάρμαρα” αλλά γλυπτά, αρχιτεκτονικά μέλη του ναού. Κανονικά, αυτό που θα ‘πρεπε να μας απασχολεί είναι η επανένωση του ακρωτηριασμένου Παρθενώνα με τα γλυπτά που εκτίθενται στο Βρετανικό Μουσείο αλλά και όσα βρίσκονται στο Μουσείο της Ακρόπολης – ένα σοβαρό ζήτημα που, δυστυχώς, έχει βρεθεί εκτός συζήτησης. Αυτό είναι, πιστεύω, το καλύτερο επιχείρημα για τη διεκδίκησή τους. Το υπόλοιπο πανηγύρι, με την υποδοχή της κ. Αλαμουντίν-Κλούνι και του δικηγορικού της γραφείου με τιμές αρχηγού κράτους, ενώ υποτίθεται ότι το ΥΠ.ΠΟ. δεν προκρίνει καν τη δικαστική οδό, μόνο στόχο έχει να διαχυθεί η εντύπωση ότι και τα γλυπτά του Παρθενώνα θα γυρίσουν με “εντολή Σαμαρά”. Θα ‘ναι το νέο trend, μετά το δωρεάν wi-fi παντού, που, όσο να πεις, πάλιωσε…

 

Πηγή: www.lifo.gr

 

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *