Η κατασκευή της είδησης: σημειολογικές παρατηρήσεις με αφορμή το ΒΗΜΑ της Κυριακής

σχόλιο που δημοσιεύτηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στις 28/7/2013

 

Όποιος διατηρεί –ακόμη!- την ψευδαίσθηση ότι για το εμφυλιοπολεμικό κλίμα ευθύνεται η Αριστερά ή οι φασίστες της ΧΑ, ας πάρει το σημερινό ΒΗΜΑ, τη μέινστριμ εφημερίδα του κεντροδεξιού χώρου, να ξεστραβωθεί… Πραγματικά η μόνη διαφορά με τη Δημοκρατία είναι το καλύτερο λέι-άουτ και το ότι δεν έχει ένθετο με τις προφητείες του Παίσιου ώστε να σε προδιαθέτει περί τίνος πρόκειται. Αυτό το καθιστά και πιο επικίνδυνο, βέβαια! Γιατί οι τεχνικές κατασκευής της είδησης έχουν πλέον ανέβει σκάλες ψηλότερα. Έχουν «ενσωματώσει» ακόμη και τις αναλύσεις του αναγνωστικού κοινού, που λένε ότι όλο και λιγότερο διαβάζουμε με προσοχή την όποια εφημερίδα, όλο και περισσότερο διατρέχουμε τα κείμενα ή τις φωτογραφίες.

Θέμα πρώτο: η κατασκευή της είδησης ως γραφιστικό ολίσθημα

Δείτε το εξώφυλλο του Βήματος: κάτω δεξιά ξεκινά το εντιτόριαλ του Στ. Ψυχάρη. Και ξεκινά ακριβώς έτσι: «Κάποτε ήταν Η Αυγή, τώρα είναι η Χρυσή Αυγή. Οι καιροί αλλάζουν, τα πρόσωπα». Εδώ κόβεται από τη λεζάντα «Συνέχεια στη σελίδα Α2». Αν γυρίσεις στη σελ. Α2 (αν, γιατί ο αναγνώστης στο ψιλικατζίδικο μόνο το πρωτοσέλιδο θα διαβάσει…) θα δεις ότι ο αρθρογράφος –προς Θεού- δεν εξισώνει το «αριστερό ακροατήριο της Αυγής» με τους «μαυροφόρους ταραξίες (για να χρησιμοποιήσουμε μια επιεική έκφραση) της Χρυσής Αυγής». Αντιθέτως, ο συντάκτης θέλει, με τον τρόπο του, να προειδοποιήσει για την απειλή στη δημοκρατία που συνιστούν οι «μαυροφόροι». Δεν θα μπούμε επί της ουσίας της άποψής του, προφανώς, ούτε θα σχολιάσουμε εκείνη την εύκολη αποστροφή «Τα χρόνια πέρασαν –ποιος φοβάται πλέον τους κομμουνιστές;» (ασχολίαστο). Θα σχολιάσουμε ότι, επίσης προφανώς, δεν φταίει ο κος Ψυχάρης που στο πρωτοσέλιδο το άρθρο του εξισώνει την Αυγή με τη Χρυσή Αυγή. Ένα λογοπαίγνιο πήγε να κάνει κι αυτός ο έρμος και ο απρόσεκτος γραφίστας του κοψε τη φράση στη μέση ώστε να βγαίνει το ανάποδο νόημα. Αυτό το νόημα που θα δουν στο πρωτοσέλιδο πέντε φορές περισσότερα μάτια από όσα θα διαβάσουν τη σελ. Α2. Έτσι δεν είναι;

Θέμα δεύτερο: η κατασκευή της είδησης ως γλωσσικό ολίσθημα

Δεν είναι μόνο οι δαιμόνιοι γραφίστες, είναι και οι δαιμόνιοι διορθωτές του ΒΗΜΑτος. Δεν εξηγείται, ο διορθωτής θα φταίει για το ρεπορτάζ της Δ. Κρυστάλλη (σελ. Α4, πρώτο ρεπορτάζ της εφημερίδας) με τίτλο «Η τρόικα δεν θα ανεχθεί άλλες κοροϊδίες» (κι αυτό ασχολίαστο), όπου αναφέρει επί λέξει: «Η τρόικα έχει βγάλει το υποδεκάμετρο και την Πέμπτη ο υπουργός Παιδείας αναγκάστηκε να καταθέσει επειγόντως τροπολογία ώστε να καταργήσει τις 245 εξαιρέσεις εκπαιδευτικών ώστε να εκταμιευτεί η δόση». Τι έγινε ρε παιδιά; Μήπως δεν βγήκαν 2.500 εκπαιδευτικοί σε διαθεσιμότητα; Μήπως υπήρχαν ψιλά γράμματα που περιελάμβαναν «245 εξαιρέσεις», ούτως ώστε να λένε στην Τρόικα ότι θα τους απολύσουν, ενώ στην πραγματικότητα όλοι θα εμπίπτουν στις εξαιρέσεις; Και μήπως η δαιμόνια τρόικα το κατάλαβε και τους έπιασε στα πράσα; Άρα, δίκιο είχε η Τρόικα, αναφωνεί ο αναγνώστης! Κι όμως, οι «245 εξαιρέσεις» δεν είναι παρά 245 εκπαιδευτικοί (άνθρωποι πτυχιούχοι, όχι εξαιρέσεις) που εξαιρούνταν της απόλυσης λόγω της κατοχής μεταπτυχιακού και διδακτορικού τίτλου σπουδών –τουλάχιστον με βάση τον πρώτο νόμο που ψηφίστηκε. Η Τρόικα απαίτησε (έτσι μάθαμε από τοποθέτηση βουλευτή της κυβέρνησης) να μην εξαιρεθούν ούτε οι κάτοχοι μεταπτυχιακού και διδακτορικού τίτλου σπουδών, και η ελληνική Βουλή έσπευσε να ψηφίσει τροπολογία για να τους στέλνει και αυτούς στον Καιάδα –ίνα πληρωθεί το ρηθέν υπό του προφήτου ότι όσοι δημόσιοι υπάλληλοι είναι άξιοι και μορφωμένοι δεν έχουν να φοβούνται τίποτα (μάγος είσαι, ρε Σαμαρά;).

Μήπως όμως με το αυθεντικό στόρι ακόμη και ο κανονικός αναγνώστης του ΒΗΜΑτος, ο οπαδός της αξιολόγησης, των τίτλων σπουδών κ.λπ., υπήρχε περίπτωση να δώσει άδικο  στην Τρόικα; Προφανώς, γι΄ αυτό και οι «245 εκπαιδευτικοί που εξαιρούνται» με ένα γλωσσικό ολίσθημα έγιναν «245 εξαιρέσεις». Βγαίνει άλλο νόημα, λέτε; Τα παράπονά σας στο διορθωτή!

Θέμα τρίτο: γι’ αυτό που δεν θες να πεις, άσε την εικόνα να μιλήσει

Κάνοντας ένα μικρό πέρασμα και από τη στήλη «εμπιστευτικά» του αγαπητού τηλεσχολιαστή Γ. Πρετεντέρη, μια φωτογραφία της Ε. Ζαρούλια από την αγόρευσή της στη Βουλή δεσπόζει στη σελίδα. Υπομνηματισμός: «Δεν ξέρω για μπουζού αλλά από μπιζού!…» Δεν ξέρω αν αυτό το θεωρεί χιούμορ ο αρθρογράφος, στα δικά μου τα μέρη το λέμε «κρυάδα». Ούτε ξέρω αν με τη φράση αυτή (πιστεύει ότι) έκανε τα μούτρα κρέας στην βουλευτή της Χρυσής Αυγής για την υβριστική της επίθεση στην κόρη του κου Δραγασάκη. Αυτό που ξέρω είναι ότι, παρά τις προσπάθειες του φιλότιμου αναγνώστη, σε όλη την υπόλοιπη σελίδα, σε τρία συναπτά κείμενα που καταπιάνονται με τόσα πολλά θέματα (από την Ψαρού ως τους μαυρογιαλούρους και από τον γερμανό δημοσιογράφο που έδιωξε ο Τσίπρας μέχρι τους συνδικαλιστές-«ζωντανούς νεκρούς») δεν βρέθηκε ούτε μία σειρούλα, ούτε μια γραμμή, ούτε ένα τόσο δα υπονοούμενο για τα κοινοβουλευτικά «κατορθώματα» της κας Ζαρούλια. Ο λαλίστατος δημοσιογράφος δεν είχε κάτι να πει –πέρα από την λεζάντα με τα μπιζού. Τι μένει λοιπόν από τη δεσπόζουσα φωτογραφία; Μήπως η «διαφήμιση» στην κα Ζαρούλια; Η υπόμνηση του δημοσιογράφου ότι τύποι τέτοιου ήθους δεν έχουν χώρο στην κριτική που άνετα σκορπά επί δικαίων και αδίκων; Το να μας γίνει συνήθεια ότι υπάνθρωποι όπως η Ζαρούλια δεν θα φιλοξενούνται στον Κορυδαλλό, όπως τους πρέπει, αλλά στις έγκριτες στήλες του ΒΗΜΑτος.

Μάλλον το τελευταίο! Και δεν είναι μόνο η Ζαρούλια. Καφρίλες του δημόσιου λόγου, από πολιτικούς που τους έχει καταπιεί ήδη η λήθη, μεταμορφώνονται σε μέινστριμ δημοσιογραφική γλώσσα. Θαυμάστε:  «Πόσο άσχετος ή ανόητος είναι κάποιος που νομίζει ότι μετά από όλη τη φασαρία που έγινε η κυβέρνηση θα ανοίξει τη δημόσια ραδιοτηλεόραση για να δώσει τα κλειδιά στην ΕΣΗΕΑ ή στην ΠΟΣΠΕΡΤ να την κάνουν ξανά «Συριζάδικο»; Ώστε έτσι, κε Πρετεντέρη! Η δημόσια τηλεόραση ήταν «Συριζάδικο»; Όταν έβαλε διευθυντή ειδήσεων τον Αιμίλιο Λιάτσο, ή όταν μετέδιδε τις δηλώσεις του Πρωθυπουργού με το σωστό μοντάζ; Θα μου πεις, δεν χρειάζεται να αποδείξει τίποτε από αυτά που λέει, είναι ο Πρετεντέρης! Μπορεί να δουλεύει σε ένα κανάλι που δεν πληρώνει μία από όσα χρωστάει στο δημόσιο, σε μια εφημερίδα που ζει από τις δουλειές του αφεντικού του με το δημόσιο, μπορεί να κοστίζει στον ελληνικό λαό όσο 50 εργαζόμενοι της ΕΡΤ, αλλά…

 

Ο Γκαίμπελς ωχριά μπροστά τους!
Ας ξαναγυρίσουμε τώρα στο πρωτοσέλιδο, που συνδυάζει όλα τα παραπάνω.

Κεντρικός τίτλος: «Κόκκινος Οκτώβρης». Κόκκινος από τι; Από το αίμα; Από σφαγή; Από την επέτειο της Οκτωβριανής Επανάστασης; Από τι;

Αριστερά: «Ο Ζαχαριάδης από τον Γράμμο στην κρεμάλα» και ντοκουμέντο η τελευταία φωτογραφία του Ζαχαριάδη ταλαιπωρημένου, ηττημένου, σκοτωμένου.

Κάτω από τον κεντρικό τίτλο: «Ο δημόσιος τομέας έχει πολύ λίπος».

Νταξ, το πιάσαμε το υπονοούμενο, που λεγε και κάποια που διέθετε πράγματι χιούμορ –όχι σαν τον Πρετεντέρη. «Σφαγή των κόκκινων στο δημόσιο έως τον Οκτώβρη», μπορεί να παραφραστεί ο τίτλος. Άντε, γιατί πολύ «Συριζάδικο» τον καταντήσαμε τον δημόσιο τομέα, όλο απεργίες, επισχέσεις, διαμαρτυρίες. Τα κεφάλαια μέσα, κι όποιος δεν καταλάβει ότι η συμμόρφωση είναι μονόδρομος, ας θυμηθεί το τέλος του Ζαχαριάδη… Δε θα σας προστατεύσει κανείς, γκε γκε;

Ήθελα και να ξερα, τελικά, ποιος συντηρεί το εμφυλιοπολεμικό κλίμα;

 

Μπορεί να βλέπω και φαντάσματα, αλλά δύο συμπεράσματα έβγαλα από όλα αυτά. Το πρώτο είναι ότι έχει δίκιο ο πιτσιρίκος όταν λέει να μην αγοράζουμε το ΒΗΜΑ και ΤΑ ΝΕΑ και να αφήσουμε τις φυλλάδες αυτές να κλείσουν από μόνες τους. Το δεύτερο είναι ότι η απάντηση στο ερώτημα του κου Ψυχάρη είναι εύκολη, ακόμη κι αν την ξορκίζει: αυτός και οι όμοιοί του φοβούνται τους κομμουνιστές, ακόμη και νεκρούς, ακόμη και τη μνήμη τους. Ας τους στοιχειώσουμε τα όνειρά τους, λοιπόν.

http://www.tovima.gr/politics/article/?aid=524108

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *