Τι το κακό έκανε το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο; Μετά πολλών κόπων και βασάνων, χαρακτήρισε ως αρχαιολογικό χώρο μια μεγάλη έκταση στην περιοχή Αφάντου Ρόδου, γιατί βρίθει αρχαιοτήτων. Οι σχετικές εισηγήσεις από την Εφορεία Αρχαιοτήτων έφτασαν στο Υπουργείο Πολιτισμού το 2013, όμως δεν εμφανίστηκαν ποτέ, για να μη χαλάσουν τα σχέδια των «επενδυτών» και του ΤΑΙΠΕΔ να πουληθεί μια ολόκληρη δημόσια έκταση για να γίνει (άλλο ένα) ξενοδοχείο στη Ρόδο. Οπότε, το άρθρο 24 του Συντάγματος μπορούσε να περιμένει, προείχε η «ανάπτυξη» του all inclusive, του γκολφ και της κακοπληρωμένης εργασίας. Αυτό, άραγε, δεν ήταν σκάνδαλο;
Το 2016 κατάφερε τελικά η περιοχή να κηρυχτεί ως αρχαιολογική και η σχετική απόφαση να δημοσιευτεί σε ΦΕΚ μόλις την περασμένη βδομάδα… Και τότε έγινε ολόκληρη εξέγερση! Περιφερειάρχης, ΤΑΙΠΕΔ, τοπικοί παράγοντες, όλοι έβαλαν στο στόχαστρο τις αρχαιότητες. Είναι εμπόδιο για την ανάπτυξη. Και τι που η Λίνδος και η Κάμειρος έχουν τόσους επισκέπτες κάθε χρόνο; Τα αρχαία είναι καλά μέχρι ένα ποσοστό, καθώς φαίνεται. Να το ορίσουν κιόλας, να πούνε ότι το άρθρο 24 προστατεύει τις αρχαιότητες που βρέθηκαν μέχρι την εποχή που ήρθε το Μνημόνιο. Από κει και μετά, δεν μπορούμε να εγγυηθούμε.
Το ίδιο ισχύει, βέβαια, και για τον αιγιαλό και την παραλία της εν λόγω περιοχής. Το θαλάσσιο μέτωπο της έκτασης απλώνεται σε 3.300 μέτρα, όμως όταν θα ολοκληρωθεί η επένδυση, η πρόσβαση σε αυτό θα είναι μάλλον απαγορευμένη. Γιατί και στις παραλίες θα πρέπει να υπάρξει μια τιμαριοποίηση. Άλλο οι παραλίες προ Μνημονίου κι άλλο μετά: το Μνημόνιο συγκροτεί μια διαχωριστική γραμμή πέραν της οποίας δεν μπορεί να ζητάτε δημόσια και δωρεάν πρόσβαση σε ένα αγαθό που μπορεί να είναι ιδιωτικά κερδοφόρο. Τι το κάναμε; Μπάτε σκύλοι αλέστε;
Μπορεί να φαίνεται αστείο ή τραβηγμένο, αλλά η πραγματικότητα είναι αυτή ακριβώς: τα τελευταία χρόνια, με πρόσχημα την οικονομική ανέχεια που γεννά η καπιταλιστική κρίση, καλλιεργείται μια νέα αντίληψη και εισάγεται μια νέα νομοθεσία, που θεωρεί ότι τα υπέρτατα κοινωνικά αγαθά δεν είναι αυτά που κάποτε ορίστηκαν στο Σύνταγμα. Δημοκρατία, ελευθερία, εργασία, παιδεία, υγεία, φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον θεωρούνται ότι μπορούν να προσφέρονται μόνο όταν δεν έρχονται σε αντιπαράθεση με την αποπληρωμή του δημόσιου χρέους, τις ιδιωτικοποιήσεις και τη δημοσιονομική προσαρμογή!
Δεν έχει σημασία αν επί 6 χρόνια οι ίδιες πολιτικές δεν έφεραν παρά ακόμη μεγαλύτερη φτώχεια με ταυτόχρονο διπλασιασμό του δημόσιου χρέους: για αυτό φταίει το γεγονός ότι δεν έγιναν αρκετές ιδιωτικοποιήσεις, περισσότερες περικοπές, και απαλλαγή της νομοθεσίας από περιττά βάρη όπως η προστασία των εργαζόμενων. Πρόκειται για μια κυκλική και καθολική λογική. Κυκλική όπως το μνημονιακό σπιράλ θανάτου που μας πνίγει.
Το να επισημάνει κάποιος ότι και ο Χίτλερ κατέληξε να υλοποιεί το 1939 το ναζιστικό πρόγραμμα ευθανασίας των αναπήρων και των ψυχικά πασχόντων, μετά από μια σειρά προπαγανδιστικών αφισών που υπολόγιζαν το κόστος νοσηλείας όλων αυτών που «δεν τους άξιζε να ζουν», ίσως ακουστεί υπερβολικό. Όμως, τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι ελευθερίες δεν είναι α λα καρτ. Είτε υπάρχουν για όλους μας, είτε καταργούνται για όλους μας. Η κατάργηση τους δεν γίνεται κατ’ ανάγκη «με ένα νόμο κι ένα άρθρο» -ή τουλάχιστον δεν προηγείται αυτό. Προηγείται η προτεραιότητα του ξενοδοχείου έναντι των αρχαιοτήτων, το δημόσιο χρέος έναντι της ανάγκης για σχολεία, η οικονομική δεινότητα του εργοδότη έναντι των δικαιωμάτων του εργαζόμενου, και τελικά η απαλλαγή από όλα τα περιττά «βάρη» μιας κοινωνίας –όπως αυτά θα έχουν επανακαθοριστεί…
Κάθε μικρή ιδεολογική υποχώρηση σήμερα, προετοιμάζει την μεγάλη παράδοση του αύριο.
Δημοσιεύτηκε στο 4ο φύλλο της εφημερίδας Έξοδος 133, 28/4/2016