Σχόλιο που δημοσιεύτηκε στις 24/10 στον προσωπικό μου λογαριασμό στο facebook, όπου ακολούθησε και ο ενδιαφέρων (;) διάλογος, που θα βρείτε εδώ: https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=1807682112845161&id=100008101684208&__mref=message_bubble

Οι δυο ζωές του ThePressProject

(Σημείωση: Όποιος-α με γνωρίζει, ξέρει καλά ότι μου είναι πολύ δύσκολο να γράψω το παρακάτω κείμενο. Όχι μόνο γιατί για πολύ καιρό είχα προσωπική σχέση με τους εργαζόμενους στο TPP και τον ίδιο τον Κώστα Εφήμερο. Κυρίως γιατί έχω μια ρομαντική αντίληψη για τη δημοσιογραφία και πίστευα ότι με κάποιον τρόπο, κάπως, θα τα καταφέρουμε. Όποιος-α με γνωρίζει καλά, όμως, γνωρίζει επίσης ότι ένα πράγμα που με ενοχλεί πάρα πολύ είναι τα δυο μέτρα και δυο σταθμά. Δεν έχω και δεν θέλω να έχω. Θέλω να κρίνω τον εαυτό μου, τους φίλους μου και κάθε εγχείρημα που στηρίζω με το ψυχρό μάτι που θα το έκρινα αν ήταν κάτι ξένο. Δηλαδή με τα ίδια μέτρα και τα ίδια σταθμά. Όσο κι αν με πληγώνει, λοιπόν, πρέπει να πω την πραγματικότητα ως έχει: πρώτα και κύρια στον εαυτό μου. Και μετά θα πάμε παρακάτω. Προκαταβολικά λέω ότι παρακάτω προφανώς για τον Κώστα Εφήμερο θα είμαι «η γυναίκα του τάδε που δουλεύει στο UNFOLLOW που συνεργάστηκε με τα Παραπολιτικά», μόνο που μόνο ως ανέκδοτο μπορεί να εκληφθεί για μένα ότι κάποιες «σκοτεινές δυνάμεις» (δηλαδή… ο Μαρινάκης) έχουν βάλει εμένα (!) να γράψω τα παρακάτω για να κλείσω το thepressproject –στο οποίο τον τελευταίο χρόνο έδινα σχεδόν κατ΄ αποκλειστικότητα τα κείμενά μου. Ας είναι… Νομίζω το γεγονός ότι γράφω τώρα που, κατά δήλωση του Κ. Εφήμερου, το The Press Project έχει λύσει το πρόβλημα της βιωσιμότητάς του, είναι αρκετό ως απάντηση.)

Πριν από ένα χρόνο περίπου, όταν ξεκίνησε η πλατφόρμα των 1101 ήμουν ένα από τα πρώτα και ενεργά μέλη της. Προέτρεψα κι άλλους να γραφτούν. Είχα πολλούς λόγους να το κάνω, και προσωπικούς, αλλά κυρίως το ότι ήταν όντως ένα πείραμα με σημασία: δημοσιογραφία που ζει από τους πολίτες-αναγνώστες της. Ένα ερώτημα που από το 2010 συζητάμε πολλοί και πολλές. Ένα χρόνο μετά, ανακοινώνω ότι από τον επόμενο μήνα δεν θα ανήκω πλέον στην πλατφόρμα των 1101. Ο λόγος για αυτό είναι ένας και μοναδικός: ο τρόπος που ο ιδιοκτήτης του ThePressProject αντιμετωπίζει τους εργαζόμενούς του –ή, αν προτιμάτε, «τα παιδιά» – και τις υποχρεώσεις του απέναντί τους. Δηλαδή οι συνθήκες εργασιακής γαλέρας, που επικρατούσαν σε έναν εργασιακό χώρο και δεν μπορούν ούτε να παραβλέπονται ούτε να αντιμετωπίζονται διαφορετικά ανάλογα με το αν το αφεντικό του κάθε χώρου δουλειάς είναι προοδευτικό, συντηρητικό, φίλος ή εχθρός. Πόσο μάλλον αν αυτός ο εργασιακός χώρος είναι «των πολιτών».

Έτσι είναι αν έτσι το παρουσιάζουμε;

Τι πιστεύει το ThePressProject για τον εαυτό του ότι είναι; Ένα ανεξάρτητο μέσο ενημέρωσης, που δημοσιογραφεί υπέρ των πολιτών και στοχεύει στον έλεγχο της εξουσίας και στην ανάδειξη λύσεων, τηρώντας πάντα την δημοσιογραφική δεοντολογία, βασίζεται στην χρηματοδότηση των πολιτών και αντιμετωπίζει τη δημοσιογραφία με επαγγελματισμό.
Τι πραγματικά είναι το The Press Project; Όλα τα παραπάνω στηριγμένα στην απλήρωτη και ανασφάλιστη εργασία, κάτι που ακυρώνει κάθε επίκληση σε «έναν καλύτερο κόσμο», στη «δημοσιογραφική δεοντολογία» και στον «επαγγελματισμό». Ακόμη χειρότερα: Πώς όλα τα παραπάνω μπορούν να είναι στηριγμένα στην απλήρωτη και ανασφάλιστη εργασία ανθρώπων που συκοφαντούνται επιπλέον ως «εχθροί», ως «αυτοί που θέλουν να κλείσουν το press» γιατί έκαναν την «αδιανόητη κίνηση» να ζητήσουν τα… δεδουλευμένα τους;
Στις 8/10/2016 ο Κώστας Εφήμερος δημοσιοποίησε ένα κείμενο με τίτλο «Το προτελευταίο κείμενο του ThePressProject». Σε αυτό ανακοίνωνε την απεργία των εργαζομένων (που σημειωτέον, δεν είχαν οι ίδιοι ανακοινώσει) και έκανε έκκληση να σωθεί το TPP. Στο ίδιο κείμενο αντιμετώπιζε ήδη τους εργαζόμενους ως αυτούς που δεν συμμερίζονται το όραμά του και θέλουν να κλείσουν το TPP. Κάτω από το κείμενο αυτό –και εν μέσω σχολιαστών που έβριζαν σκαιά τους εργαζόμενους του TPP, μιας και ο Κώστας τους είχε δώσει τα επιχειρήματα να το κάνουν- έγραψα ένα εκτενές σχόλιο. Το παραθέτω στο τέλος του κειμένου.
Στο επόμενο κείμενο του Κώστα Εφήμερου, στις 10/10/2016, ευτυχώς οι λαβές εναντίον των εργαζόμενων είχαν εκλείψει. Ήθελα να πιστεύω ότι κατάλαβε. Ίσως ότι θα τους ζήταγε και συγνώμη για τη συκοφάντησή τους. Ήθελα να πιστεύω ότι, μιας και μαζεύτηκαν χρήματα, θα φρόντιζε για τα χρωστούμενα –που κανονικά είναι περισσότερα από τα 720 το μήνα, αφού οι εργαζόμενοι που απεργούσαν δούλευαν στο TPP από 1 έως 3 χρόνια ανασφάλιστοι! Ήθελα να πιστεύω ότι θα καταλάβαινε πως αν έκαναν τον κόπο οι απεργοί να βγάλουν τρεις σειρές κείμενο που απλώς να λέει ότι ανάμεσά τους είναι μια έγκυος ανασφάλιστη, ένας που το Σεπτέμβρη μοίραζε φυλλάδια για να πληρώσει νοίκι, ένας που πέρασε όλο το καλοκαίρι στην Αθήνα γιατί δεν είχε από πουθενά λεφτά να πάει μέχρι το Λουτράκι, και πολλά άλλα (ναι, τι περίεργο, τέτοια πράγματα παθαίνεις άμα είσαι επί 5 μήνες απλήρωτος κι έχεις και μερικά χρωστούμενα ακόμη!) το TPP δεν θα μάζευε τίποτα από εισφορές. Ήθελα να πιστεύω ότι καταλάβαινε ότι οι πιο σημαντικοί χρηματοδότες του TPP επί έναν ολόκληρο χρόνο ήταν οι ίδιοι οι εργαζόμενοί του. Ήθελα να πιστεύω ότι θα σταμάταγε να τους βλέπει ως εχθρούς.
Διαψεύστηκα. Λίγες μέρες μετά, δημοσιοποίησε συνομιλίες τους από τις οποίες προέκυπτε ότι ίσχυαν και οι απληρωσιές και η έλλειψη ασφάλισης για όλους. Και όλα αυτά, ενώ ως τον Απρίλη δημοσιεύονταν στην πλατφόρμα οικονομικοί απολογισμοί με βάση τους οποίους δίνονταν λεφτά και σε ασφαλιστικά ταμεία, παρότι αυτό τελικά δεν ίσχυε. Στις συνομιλίες εκτίθενται αναλυτικά όχι μόνο προσωπικά δεδομένα των εργαζομένων, αλλά πολύ περισσότερο μοιάζουν με ανοιχτό κάλεσμα στην Επιθεώρηση Εργασίας –άγνοια κινδύνου ή απλώς αδιαφορία; Και κυρίως, από τις συνομιλίες προέκυπτε ότι, σε αντίθεση με όσα έλεγε στις εκπομπές του, είχε ανακοινώσει στους απεργούς και την απόλυσή τους! Για να μην υπάρχει καμιά αμφιβολία, έβγαλε και τα ονόματά τους από την ταυτότητα του TPP. Η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι, όμως, ήταν η ραδιοφωνική εκπομπή της 20ής Οκτώβρη. Εκεί χαρακτήρισε την κινητοποίηση των απλήρωτων «απεργία σε εισαγωγικά», «αδιανόητη κίνηση και προσπάθεια να κλείσει το press», «εξευτελιστικά τα πράγματα που κάνουνε», ενώ προανήγγειλε ότι έχει ήδη προσλάβει τρεις νέους συνεργάτες, χωρίς καν να έχει αποπληρώσει όλα τα δεδουλευμένα (παρά μόνο μέρος τους).
Αν τα έκανε όλα αυτά το αφεντικό στην Χαλυβουργία ή στη Ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη, θα τα χαρακτηρίζαμε, κατά σειρά εμφανίσεως, ως εξής: εργοδοτικό λοκ-άουτ ως απάντηση σε απεργία, συκοφάντηση των εργαζόμενων, απόλυση απεργών και πρόσληψη απεργοσπαστών. Δεν βρίσκω κανέναν λόγο πια να μην τα λέω με το όνομά τους και στην περίπτωση του TPP.

Είναι διαφορετικά τα «αριστερά» αφεντικά;

Προφανώς και είναι! Έχει αποδειχθεί πολλά χρόνια τώρα ότι είναι. Στη θέση της εργασιακής καταπίεσης βάζουν το «συλλογικό όραμα». Στη θέση της απειλής απόλυσης βάζουν το «οικογενειακό κλίμα». Στη θέση του «απολύεσαι γιατί διεκδίκησες» βάζουν το «απολύεσαι γιατί είσαι πράκτορας του εχθρού».
Το TPP δεν ήταν ποτέ κολλεκτίβα ούτε συνεταιρισμός. Υποσχέθηκε στους εργαζόμενους μισθό και ασφάλιση και υποσχέθηκε σε όλους εμάς που στηρίξαμε την πλατφόρμα ότι θα ήταν κάτι διαφορετικό από τις γαλέρες του τύπου που καταγγέλλαμε όλα αυτά τα χρόνια. Από το ξεκίνημα της πλατφόρμας έχει περάσει ένας ολόκληρος χρόνος και αυτά όχι μόνο δεν ίσχυσαν, αλλά θεωρήθηκε και «αδιανόητη» (σχεδόν κήρυξη πολέμου) η διεκδίκησή τους. Το γεγονός ότι τώρα το TPP μάζεψε χρήματα (και χαίρομαι για αυτό, πρώτα και κύρια γιατί αποπληρώθηκαν κάποιοι μισθοί), δεν εγγυάται τίποτα για τη συνέχεια. Πόσο μάλλον όταν εξαγγέλλονται –και πάλι– νέες προσλήψεις και νέα ανοίγματα με τα χρήματα που ουσιαστικά είναι… δανεικά από αυτούς στους οποίους οφείλονται: τους εργαζόμενους. Δυστυχώς αποδεικνύεται ότι το «φτιάχνω μια δημοσιογραφική ομάδα – καθυστερώ πληρωμές – όταν διεκδικήσουν τους κατηγορώ ότι θέλουν να με κλείσουν και φτιάχνω νέα δημοσιογραφική ομάδα» είναι ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο στη διάρκεια ζωής του TPP. Πέρσι επέλεξα την αισιοδοξία της βούλησης (ότι δεν είναι έτσι, δεν θα ξανασυμβεί κι όλα θα πάνε καλά), φέτος επιλέγω την απαισιοδοξία της νόησης (ότι θα ξανασυμβεί και δεν μπορώ να είμαι συνένοχη).

Όπως έλεγα και στις 9/10 απευθυνόμενη στον Κώστα Εφήμερο, «η επαγγελματική δημοσιογραφία δεν είναι χόμπυ, είναι δουλειά. Κι όσο πρέπει να ναι δουλειά για σένα και να βγάζεις τα προς το ζην από ένα τόσο καλό site, άλλο τόσο είναι και για όσους δουλεύουν εκεί. Αλλιώς το site δεν θα ναι πια το ίδιο. Κι εμείς όλοι δεν θα είμαστε πια οι ίδιοι».

ΔΚ

 

[Το σχόλιό μου στις 9/10/2016
Αγαπητέ Κώστα,
θα γράψω και εδώ δυο λόγια (που έχουμε πει και από κοντά), με την άνεση που μου δίνει το ότι είμαι μέλος των 1101, (μη τακτική) αρθρογράφος στο thepressproject και φίλη όλης της δημοσιογραφικής ομάδας:
Καταρχάς το thepressproject πρέπει να στηριχτεί για τη δουλειά που κάνει. Επί της αρχής πρέπει να στηριχτεί, ανεξαρτήτως αν κάποιος συμπαθεί τον Κώστα, ανεξαρτήτως του αν συμφωνεί ή όχι με όλα όσα γράφονται στο press. Να στηριχτεί γιατί κάνει δημοσιογραφία και ερευνητικό ρεπορτάζ.

Από το 2010 και μετά, στις πλατείες, στις απεργίες των δημοσιογράφων, στα κινήματα, στο προαύλιο της ΕΡΤ, η συζήτηση για την κατάντια των mainstream media και την ανάγκη να υπάρξουν νέα media που δεν θα ακολουθούν τις γραμμές του Μπόμπολα και του Ψυχάρη, ήταν η νούμερο 1 συζήτηση. Εκ των υστέρων, έχοντας διανύσει μια πορεία 6 χρόνων και έχοντας στηρίξει μικρές και μεγάλες προσπάθειες τέτοιου είδους, δυστυχώς βλέπω ότι ενώ όλοι αναγνώριζαν αυτή την ανάγκη και τότε -και την αναγνωρίζουν και τώρα- δεν αναγνωρίζουν ταυτόχρονα και την ανάγκη μια τέτοια δημοσιογραφία να ασκείται από δημοσιογράφους που ζουν από αυτό και πληρώνονται για αυτό που κάνουν!
Δηλαδή όλοι θέλουμε αυτή την ενημέρωση, αλλά δεν συνειδητοποιούμε όλοι ότι πρέπει κάποιοι άνθρωποι να πληρώνονται για να είναι ανεξάρτητοι και να κάνουν ρεπορτάζ, κι αν δεν θέλουμε να πληρώνονται από άλλους (γιατί τι σόι ανεξαρτησία θα ήταν αυτό;), θα πρεπε να πληρώνονται από μας. Οπότε μάλλον θέλουμε να υπάρχουν κάποιοι πλούσιοι δημοσιογράφοι που κάνουν ανεξάρτητη δημοσιογραφία από χόμπυ.

Ίσως βέβαια να φταίει και το μέσο, γιατί το ίντερνετ έχουμε συνηθίσει ότι πρέπει να ναι δωρεάν, γιατί υπάρχουν τόσα blog κλπ, νομίζω όμως ότι τώρα το πράγμα έχει κατακαθίσει, και όλοι πια έχουμε καταλάβει ότι τα blogs δεν είναι ενημέρωση. Νομίζω ότι μετά από χρόνια έκρηξης του διαδικτύου δεν μπορεί να μην αναγνωρίζουμε τι είναι ειδησεογραφικό επαγγελματικό site -το αναγνωρίζουμε. Ένα βήμα παραπάνω είναι να αναγνωρίσουμε ότι το να είναι επαγγελματικό σημαίνει να ζουν από τη δουλειά τους αυτοί που το τρέχουν (ανεξαρτήτως από τη μορφή του μέσου, αν είναι συνεργατικό ή αν έχει ιδιοκτήτη). Επαγγελματική δημοσιογραφία με εθελοντές, απλήρωτους ή ερασιτέχνες, δεν υπάρχει.

Ενώ λοιπόν συμφωνώ μαζί σου σε όλα αυτά, διαφωνώ σε ό,τι έχεις γράψει για τους εργαζόμενους στο press (συμπεριλαμβανομένου και του εαυτού σου, βέβαια!). Η δουλειά που γίνεται στο press, ειδικά εδώ και ένα χρόνο, οφείλεται σε όλους τους δημοσιογράφους και εργαζόμενους που είναι εκεί, εμφανείς και αφανείς. Προφανώς και μοιράζονται το όραμα για μια ανεξάρτητη και μαχόμενη δημοσιογραφία -αυτό φαίνεται πρώτα από όλα από τη δουλειά τους. Προφανώς και δεν επιβουλεύονται το press και δεν θέλουν να κλείσει, όπως λες. Όπως κι εσύ παραδέχεσαι, τα προβλήματα στις πληρωμές δεν ξεκίνησαν τώρα. Όμως, δεν βγήκαν να το πουν δημόσια, δεν έδωσαν τα στοιχεία στους «ανταγωνιστές» του press για να τα χρησιμοποιήσουν εναντίον του press, δεν έβγαλαν καν ανακοίνωση για την απεργία (από σένα το μάθαμε), δεν, δεν, δεν (πολλά δεν).
Έχω υπάρξει αυτήκοη μάρτυρας σε εκδήλωση που ρωτήθηκε εργαζόμενος του press δημόσια για τις απληρωσιές και δεν είπε τίποτα.
Ξέρω ότι στο παρελθόν πράγματι κάποιοι επιβουλεύονταν το press από τα μέσα, όμως δεν ισχύει το «όποιος καεί στο χυλό φυσάει και το γιαούρτι». Δεν σου φταίνε οι απλήρωτοι εργαζόμενοι για το αν πληρώνουν τα μέλη των 1101 -και πάντως σε όσους απευθύνθηκα εγώ πέρσι τους είπα να γραφτούν για να πληρώνονται οι δημοσιογράφοι που δουλεύουν εκεί. Η απεργία για δεδουλευμένα είναι δικαίωμά τους -δικαίωμα που το χουμε στηρίξει σε ένα σωρό άλλες περιπτώσεις κι εγώ κι εσύ. Δεν υπάρχουν δυο μέτρα και δυο σταθμά. Άλλωστε, το pressproject δεν είναι συνεργατικό μέσο (κι αυτό είναι δική σου επιλογή, όχι δική τους). Το pressproject έχει εργοδότη και εργαζόμενους. Όσο είναι πρόβλημα για σένα να πληρώσεις το νοίκι, άλλο τόσο είναι και για αυτούς στα σπίτια τους. Όσο είναι πρόβλημα για σένα να είσαι ανασφάλιστος από το 2013 (και κακώς το κάνεις αυτό, είναι εγκληματικό για σένα!), άλλο τόσο είναι και για αυτούς.

Οπότε όσα γράφεις είναι πολύ άδικα -άσε που από τη θέση μου ως πράγματι συνδικαλίστρια -κι όχι σαν τον γιαλαντζί συνδικαλιστή που έχεις εκεί- έχω ακούσει τα ίδια από πολλούς εργοδότες (και δεν είναι όλοι οι εργοδότες Μπόμπολας και Ψυχάρης, υπάρχουν κι άλλοι μεσαίοι και μικροί).

Το βασικό όμως είναι άλλο: το να λες ότι οι εργαζόμενοι πρέπει να δουλεύουν αν και απλήρωτοι κάποιους μήνες, είναι το ίδιο με το λάθος που κάνουν όλοι οι υπόλοιποι που ανέφερα στην αρχή. Είναι το ίδιο λάθος που κάνουν όλοι αυτοί που δεν συνεισφέρουν στο pressproject ενώ το διαβάζουν. Είναι σαν να λες δηλαδή κι εσύ ότι η δημοσιογραφία είναι ένα επάγγελμα που θα πληρώνεται… όποτε. Και να δίνεις τους συνεργάτες σου βορά σε ένα σωρό σχολιαστές εδώ που γύρευε τι κατάλαβαν και βρίζουν ανθρώπους που δεν ξέρουν (των οποίων, από την άλλη, εκθειάζουν τη δουλειά, αφού λένε ότι διαβάζουν το tpp).
Όμως, η επαγγελματική δημοσιογραφία δεν είναι χόμπυ, είναι δουλειά. Κι όσο πρέπει να ναι δουλειά για σένα και να βγάζεις τα προς το ζην από ένα τόσο καλό site, άλλο τόσο είναι και για όσους δουλεύουν εκεί. Αλλιώς το site δεν θα ναι πια το ίδιο. Κι εμείς όλοι δεν θα είμαστε πια οι ίδιοι.
Να στηρίξουμε λοιπόν το pressproject όλοι και όλες, για να στηρίξουμε την ενημέρωση που έχουμε από κει. Με την προϋπόθεση ότι τα χρήματά μας θα πάνε για να πληρώνεστε (όλοι, και εσύ) και να είστε ασφαλισμένοι (όλοι, και εσύ). Ελπίζω να το πετύχουμε.

ΥΓ. Λόγω της ανάρτησης του Άδωνι Γεωργιάδη μαζεύτηκαν στα σχόλια και διάφοροι που δεν έχουν καμία σχέση ούτε με το tpp ούτε με την ανεξάρτητη δημοσιογραφία. Προφανώς δεν τους αφορά αυτή η συζήτηση. Αυτό που πραγματικά τους αφορά είναι ένα και μόνο: αν λειτουργούσε όντως το «αόρατο χέρι» της αγοράς, το οποίο εσείς πρεσβεύετε, ο Εφήμερος θα ήταν πλούσιος και θα καναν ουρές οι διαφημιστικές έξω από την πόρτα του tpp με την αναγνωσιμότητα που έχει. Όμως, η «αόρατη χειρ της αγοράς» δεν είναι καθόλου αόρατη, έχει συγκεκριμένα πλοκάμια. Αγαπητοί νεοφιλελέδες, δεν είναι εδώ ο χώρος να νομίζετε ότι επιβεβαιωθήκατε. Είναι ακριβώς το ανάποδο.]