Τρία σκόρπια σχόλια από το facebook και ένα απόσπασμα από συνέντευξη στο popaganda για την υπόθεση που κατέλαβε την επικαιρότητα
1.
Κάτι που δεν πιάνεται καθόλου στη συζήτηση περί Ακρόπολης και από τα δεξιά και από τα αριστερά είναι ότι δεν είμαστε στο 1830. Και εκδηλώσεις κάνουμε σε αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία, και στο Ηρώδειο γίνονται παραστάσεις (υπέρ το δεον μη σας πω) και στα Μουσεία γίνονται τα πάντα, ακόμη και εκθέσεις σύγχρονης τέχνης έχουμε κάνει σε μνημεία της UNESCO. Και παράσταση αφιερωμένη στο προσφυγικό μέσα στο αρχαίο θέατρο της Δήλου (που δεν χρησιμοποιείται κανονικά) έγινε το 2016.
Πράγματα που κάποτε θα θεωρούνταν αδιανόητα. Άρα το εξ αριστερών επιχείρημα “είστε συντηρητικοί” δεν θα έπρεπε να εκφέρεται.
Απλώς δεν είναι όλοι οι χώροι για όλα τα πράγματα -κι αυτό το γνωρίζουμε και μέσα από τον πειραματισμό με πράγματα που πέτυχαν και πράγματα που δεν πέτυχαν. Μπορώ να μιλάω ώρες με παραδείγματα, αλλά δεν θα το κάνω, θα παραθέσω εδώ πιο κάτω βίντεο με συζήτηση για το θέμα -για όσους το βάζουν με όρους “τέχνης”.
Θα πω όμως κάποιες -κοινώς παραδεκτές- αρχές που ακολουθούνται (ή θα έπρεπε να ακολουθούνται, η 4η αρχή δεν είναι και τόσο κοινώς παραδεκτή, για να είμαι ειλικρινής) σε αυτές τις περιπτώσεις.
1. Το είδος του μνημείου. Γιατί στο Ηρώδειο γίνονται παραστάσεις (ακόμη και με τη Βίσση) και στον Παρθενώνα όχι; Γιατί το Ηρώδειο ήταν χώρος θεαμάτων ενώ ο Παρθενώνας ήταν ιερό. (Να σας το πω αλλιώς: στο προαύλιο του σχολείου του Πικιώνη θα δεχόσασταν τα καλοκαίρια να γίνονται γάμοι; Όχι, γιατί είναι σχολείο και άρα όχι χώρος για ΙΔΙΩΤΙΚΕΣ εκδηλώσεις. Όμως μια χαρά γάμοι γίνονται στο Λουμπαρδιάρη, που είναι επίσης μέσα στις διαμορφώσεις του Πικιώνη)
2. Η κατάσταση διατήρησης του μνημείου, η φθορά που τυχόν θα υποστεί κλπ (αυτό είναι πολυ σοβαρό, κι όποιος δεν το καταλαβαίνει, απλώς δεν ξέρει πόσος κόπος, χρόνος και μελέτη απαιτούνται για συντήρηση ή αποκατάσταση οποιουδήποτε μνημείου).
3. Ο συμβολισμός και η σημασία του μνημείου. Δηλαδή με ποια ακριβώς λογική θα παίρνατε την ευθύνη να ταυτιστεί ο Παρθενώνας με μια συγκεκριμένη μάρκα; Ή θα τον δίναμε γενικώς από δω και πέρα για πασαρέλες σε όποιον τον ζήταγε; Κι αν δεν τον δίναμε, με ποια λογική θα είχαμε προτιμήσει τη Gucci από τον Dior; Και με ποια λογική, αν αποφασίζαμε να πειραματιστούμε με σύγχρονη τέχνη στην Ακρόπολη θα το ξεκινάγαμε με επίδειξη μόδας (για όσους το θεωρούν τέχνη το λέω αυτό) και όχι πχ με μια συναυλία ή με έκθεση φωτογραφίας ή με έκθεση γλυπτικής; Δηλαδή η λογική “βάζω σύγχρονη τέχνη στα μνημεία” είναι ίδιο με τη λογική “κάνω ότι μου ζητάνε;”
Ευτυχώς ακόμη τη σύνδεση των μνημείων με την κοινωνία και με τη σύγχρονη τεχνη ή ζωή φροντίζουμε να την σκεφτόμαστε πρώτα, να τη μελετάμε επιστημονικά και να την σχεδιάζουμε οι ίδιοι. Κι όχι να κάνουμε τους υπηρέτες στη Gucci. Άλλωστε στα θέματα αυτά δεν είμαστε οι φτωχοί συγγενείς στην Ευρώπη -όπως νομίζουν κάποιοι φιλελέδια- στην πρωτοπορία της σχετικής συζητησης είμαστε.
4. Ο δημόσιος χαρακτήρας των μνημείων -είτε με τη στενή έννοια (όπως τον βλέπει η υπηρεσία) είτε με την πλατιά έννοια (όπως το βλέπει η αριστερά) της κοινωνικοποίησης των μνημείων: Καμία ιδιωτική χρήση, που περιορίζει τη δημόσια πρόσβαση δεν νοηματοδοτεί διαφορετικά το μνημείο μέσω κοινωνικών διεργασιών, αλλά μέσω της επιλογής ενός διαφημιστή! Ναι, είναι διαφορετικό το πανό στην Ακρόπολη στο πλαίσιο μαζικών κινητοποιήσεων και διαφορετικό το τι αποφάσισε μια εταιρεία να κάνει. Στη μια περίπτωση έχουμε μια ενσωμάτωση του μνημείου στη ζωή και την πάλη (χωρίς ίδιον όφελος από κανέναν συμμετέχοντα) και στην άλλη έχουμε μια απλή, σκέτη, καθαρή, ιδιωτική προωθητική ενέργεια με σκοπό το κέρδος. Ναι, τις συνδηλώσεις της πρώτης κατηγορίας θα πρεπε να τις επιδιώκουμε, ενώ της δεύτερης σε καμία περίπτωση.
Συγνωμη, αλλά όποιος νομίζει ότι η “αριστερή” αντίληψη είναι “δώστε τον Παρθενώνα για πασαρέλα” επειδή απλώς και μόνο του φαίνεται “ιερόσυλο” ή ότι έτσι φτύνει στα μούτρα των “εθνικά υπερήφανων” κάνει ένα τεράστιο σφάλμα: η εμπορευματοποίηση των πάντων (το ζήτησε μια εταιρεία, δεν το ζήτησε μια κολλεκτίβα καλλιτεχνών, μην τρελαθούμε κιόλας) δεν είναι ούτε ιεροσυλία ούτε φτύσιμο στα μούτρα των “εθνικά υπερήφανων” -γιατί αυτοί είναι οι πρώτοι οπαδοί του νεοφιλελευθερισμού!
Τελευταίο, αλλά πολύ βασικό, για όσους κάνουν κριτική από τα αριστερά στο όχι του ΚΑΣ: είναι δυνατόν να καταπίνετε αμάσητη την αποικιοκρατική λογική του “μάθαμε ότι έχετε οικονομική κρίση και ήρθαμε να σας σώσουμε”; Το ακούσαμε από το ΔΝΤ, το ακούσαμε από την τασκ φορς, το ακούσαμε κι από τον Gucci! Τι σας ξεφεύγει;
[είναι συνέχεια των προηγούμενων αναρτήσεων, οπότε δεν τα ξαναγράφω όλα, χάριν συντομίας -συντομίας, λέμε τώρα!]
Δείτε και δύο πολύ σημαντικές συζητήσεις για το θέμα, που είχαμε οργανώσει στον Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων
https://www.youtube.com/watch?v=IzSUnRqTpIM
https://www.youtube.com/watch?v=cljvgkBLk3U
Και μια προσπάθεια να ξεχωρίσουμε την χορηγία απο τη διαφήμιση https://ad-hoc-productions.org/2015/…/06/sponsoring-culture/
2.
Για φίλους (και μη) δημοσιογράφους και δημοσιολογούντες: τι είναι το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (και γιατί είναι Αρχαιολογικό Συμβούλιο και όχι Συμβούλιο Αρχαιολόγων, όπως τo γράφουν πολλοί).
Το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο υπάρχει από το 1977, όταν μετονομάστηκε το Αρχαιολογικό Συμβούλιο που υπήρχε από το 1910, ενώ πριν υπήρχε η Αρχαιολογική Επιτροπή, που φτιαχτηκε το 1834 (για φαντάσου, υπήρχε πριν τα μνημόνια και πριν τον νεοφιλελευθερισμό!).
Η λογική ήταν να υπάρχει ένα επιστημονικό συμβούλιο, που αποτελείται από επιστήμονες που ασχολούνται με τις αρχαιότητες, οι οποίοι θα συζητούν για να αποφασίσουν για την τύχη σημαντικών αρχαιοτήτων και μνημείων ή για την πρόοδο σημαντικών επεμβάσεων σε αυτά, ώστε: 1. οι αποφάσεις να είναι αντικείμενο επιστημονικού διαλόγου (ναι, πιστέψτε με, έχουν βγει ογκώδεις τόμοι επιστημονικών συνεδρίων με διαφωνίες για τις αναστηλώσεις στην Ακρόπολη, γιατί ναι, χωρούν πολλές απόψεις και πολλή συζήτηση μέχρι να καταλήξεις στο ποια είναι η καλύτερη μέθοδος ή το σωστό αποτέλεσμα -σωστό μέχρι να καταρριφθεί από τους επόμενους), 2. Οι αποφάσεις για τέτοια θέματα να μην είναι στο χέρι του εκάστοτε υπουργού/πολιτικού ή ενός μόνο υπηρεσιακού παράγοντα, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται για τις πολιτικές πιέσεις κλπ. 3. Ότι οι αποφάσεις για τα μνημεία δεν είναι μόνο θέμα των αρχαιολόγων, αλλα θέμα συλλογικής απόφασης με υπηρεσιακούς, καθηγητές πανεπιστημίου, συνταξιούχους αρχαιολόγους, μηχανικούς, εκπρόσωπο του ΥΠΕΚΑ, εκπρόσωπο του ΝΣΚ.
Το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο στη σημερινή του μορφή έχει γνωμοδοτικό και όχι αποφασιστικό χαρακτήρα -αυτό έγινε από τότε που αντιτάχθηκε στη βούληση του (παλαιού) Καραμανλή να γίνει η Πύλος ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη. Επίσης, δυστυχώς ο εκάστοτε Υπουργός αποφασίζει όλη τη σύνθεση του ΚΑΣ (παλιότερα πχ τα Τμήματα Αρχαιολογίας αποφάσιζαν ποιον θα στείλουν ως εκπρόσωπό τους) και δυστυχώς προεδρεύει ο εκάστοτε ΓΓ του υπουργείου -αντιθέτως εμείς ως ΣΕΑ ζητάμε να προεδρεύει δικαστικός και να υπάρχουν εκπρόσωποι πχ των αρχαιολόγων ή των συντηρητών που θα εκλέγονται από το σύνολο των αρχαιολόγων για τη θέση αυτή, ώστε να εξασφαλίζεται -κατά το δυνατόν- ανεξαρτησία από την πολιτική ηγεσία. Προφανώς το ΚΑΣ ποτέ δεν θα ναι ανεπηρέαστο, και κυρίως ποτέ δεν θα ναι ανεπηρέαστο και από το επίπεδο των αντιλήψεων και της συζήτησης και εντός της επιστημονικής κοινότητας, είτε αυτή προχωρά μπροστά είτε μένει πίσω.
Επίσης, οι συνεδριάσεις του ΚΑΣ είναι δημόσιες, με την έννοια ότι τις παρακολουθούν διαπιστευμένοι δημοσιογράφοι: πρόκειται για τους δημοσιογράφους του πολιτιστικού ρεπορτάζ -που όλα τα παραπάνω που γράφω τα γνωρίζουν, αλλά μερικοί συνάδελφοί τους που είναι πιο ξερόλες, προφανώς δεν εχουν κάνει καν τον κόπο να τους ρωτήσουν.
Γιατί τα γράφω όλα αυτά; Διότι, σε κάθε περίπτωση έχουμε αναθέσει (ως πολιτεία) σε ένα όργανο επιστημόνων, ανθρώπων εξειδικευμένων που ασχολούνται με τα μνημεία -και όχι μόνο αρχαιολόγων- να εισηγούνται αποφάσεις για μείζονα θέματα που αφορούν τα μνημεία. Οι αποφάσεις του ΚΑΣ προφανώς και κρίνονται, όπως και η σύνθεσή του. Όμως κρίνονται με βάση αυτά τα κριτήρια: επιστημονική σκοπιμότητα, ιδεολογικός προσανατολισμός, πολιτική σκοπιμότητα ή ότι άλλο. Το ότι η συγκεκριμένη απόφαση ήταν ομόφωνη, σε κανέναν δεν έκανε εντύπωση άραγε;
Από αυτό, μέχρι το να μιλάει ο κάθε μαρκουτσοφόρος με ύφος 1000 καρδιναλίων για τους “κηφήνες” του ΚΑΣ ή για τους “κολλημένους αρχαιολόγους” και να χει άποψη για το ποια είναι η σωστή εμπορική χρήση των μνημείων, πάει πολύ. Ή το να λέει ανίδεο τον Μανώλη Κορρέ. Πάει πάρα πολύ. Εκτός αν θέλετε να κατατάσσεστε στην κατηγορία Ψινάκης, οπότε πάω πάσο.
3.
Κι επειδή βαρέθηκα να διαβάζω για τα 2 εκ. σε βάθος 5 χρόνων που πρότεινε ο οίκος Gucci, και πόσα πράγματα θα μπορούσαμε να κάνουμε με αυτά τα λεφτά, πάρτε μια σύγκριση: 2,5 εκ. από ίδιους πόρους της Περιφέρειας Αττικής για μία μόνο πλατεία. Α, σε βάθος 3 χρόνων, όχι 5. Συνεννοηθήκαμε τώρα και για το ποσό -ή να θυμίσω κι άλλα;
Ιδού: ΘΕΜΑ 5ο: Έγκριση σύναψης και όρων σχεδίου προγραµµατικής σύµβασης µεταξύ Περιφέρειας Αττικής και του ∆ήµου Βάρης – Βούλας – Βουλιαγµένης για την εκτέλεση του έργου µε τίτλο:”Ανάπλαση πλατείας 25ης Μαρτίου στο ∆ήµο Βάρης – Βούλας – Βουλιαγµένης” συνολικού προϋπολογισµού 2.500.000,00 € (συµπεριλαµβανοµένου Φ.Π.Α.).
Περίληψη απόφασης: Το Περιφερειακό Συµβούλιο Αττικής :
Α) Το Περιφερειακό Συµβούλιο Αττικής ενέκρινε τη σύναψη και τους όρους της προγραµµατικής σύµβασης, µεταξύ Περιφέρειας Αττικής και του ∆ήµου Βάρης – Βούλας – Βουλιαγµένης για την εκτέλεση του έργου µε τίτλο:”Ανάπλαση πλατείας 25ης Μαρτίου στο ∆ήµο Βάρης – Βούλας – Βουλιαγµένης” συνολικού προϋπολογισµού 2.500.000,00 € (συµπεριλαµβανοµένου Φ.Π.Α.), σύµφωνα µε την εν λόγω απόφαση.
4.
Η Δέσποινα Κουτσούμπα, μέλος ΔΣ του Ενιαίου Συλλόγου υπαλλήλων ΥΠΠΟ και Περιφερειακή Σύμβουλος Αττικής με την ΑΝΤΑΡΣΥΑ, πιστεύει πως αν αυτή η πρόταση γινόταν δεκτή, τότε το μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO θα έβγαινε χαμένο. «Κατά τη γνώμη μου δεν έπρεπε καν το θέμα να φτάσει στο ΚΑΣ, ούτε να προσφέρουμε τόσο τζάμπα τηλεοπτικό χρόνο στην Gucci. Με εντυπωσίασε το επιχείρημα που χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον, ότι η επίδειξη μόδας θα διαφημίσει τον Παρθενώνα. Να ‘ναι καλά ο Διαφωτισμός –τον οποίον μάλλον δεν γνωρίζουν καν όσοι τα λένε αυτά- ο Παρθενώνας δεν χρειάζεται διαφήμιση. Φοβάμαι ότι κάποιοι ζουν σε έναν πλανήτη όπου ένας οίκος μόδας είναι πιο γνωστός από τον Παρθενώνα: όσοι ζουν σε αυτόν τον κόσμο, πρέπει να είναι πραγματικά δυστυχισμένοι, τους λυπάμαι. Επειδή όμως λένε πως οι αρχαιολόγοι είμαστε κολλημένοι και δεν γνωρίζουμε την αγορά, θα μιλήσω στη δικιά τους γλώσσα. Από πού κι ως πού μπορεί να συγκριθεί το brand name του Παρθενώνα με το brand name της Gucci; Ο οίκος Gucci δεν είναι καν μοναδικός, ούτε ο καλύτερος οίκος μόδας όλων των εποχών. Ποιος χάνει και ποιος κερδίζει σε αυτήν την περίπτωση, με όρους αγοράς; Χάνει ο Παρθενώνας. Με τη δική τους λογική. Ας μη γελιόμαστε. Γιατί επέλεξαν το συγκεκριμένο μνημείο και όχι κάποιο μικρότερης αναγνωρισιμότητας, αν ήθελαν πράγματι να το αναδείξουν κι όχι να αναδειχτούν μέσω αυτού;»
Κατά την ίδια, αυτό που πραγματικά θα έπρεπε να μας ενδιαφέρει είναι η κοινωνικοποίηση και η ένταξη των μνημείων στη σύγχρονη ζωή και στη σύγχρονη ιστορική συνείδηση. «Αυτό δεν περνά μέσα από ιδιωτικές εκδηλώσεις. Αυτό συμβαίνει στους αρχαιολογικούς χώρους με τα εκπαιδευτικά προγράμματα, με τις εκθέσεις σύγχρονης τέχνης, με θεατρικές ή μουσικές εκδηλώσεις ή ακόμη κι όταν άνοιγε η Ακρόπολη για την αυγουστιάτικη πανσέληνο. Τα μνημεία ανήκουν σε όλους, κι όχι σε κείνους που έχουν λεφτά. Κι αυτό είναι κάτι που το συζητάμε με τα εκατομμύρια επισκέπτες των αρχαιολογικών χώρων και των μουσείων της χώρας, και όχι με όσους πιστεύουν ότι τα πάντα στη ζωή αποτιμώνται με χρήμα».
Στο http://popaganda.gr/akropoli-gucci/